
การจัดฟันดามอน DAMON
การจัดฟันแบบไม่รัดยาง (Self-ligate) หรือที่คนส่วนใหญ่จะรู้จักกันในนาม การจัดฟันแบบดามอน (Damon) เป็นมากกว่าการจัดฟันธรรมดา จัดฟันแบบไม่รัดยางเป็นนวัตกรรมการจัดฟันสมัยใหม่ ที่มีจุดเด่นในการทำงานของเครื่องมือจัดฟัน ออกแบบมาให้คนไข้รู้สึกสบายมากขึ้น เจ็บน้อยลง และมาพบแพทย์ด้วยความถี่น้อยลงโดยไม่ลดประสิทธิภาพของการรักษา โดยระบบของการจัดฟันแบบดามอน เป็นการผสมผสาน ระหว่าง Self-ligating brackets, Hi-tech archwires เครื่องมือสมัยใหม่ ที่ช่วยเคลื่อนฟันได้เร็วขึ้น และด้วยความเรียบลื่นของวัสดุนี้ จะช่วยให้คนไข้รู้สึกระคายเคืองน้อยลง อีกทั้งยังมีความแข็งแรงและยืดหยุ่นที่ดี
จากผลการรักษาและงานวิจัยต่อเนื่องมาอย่างยาวนาน การจัดฟันแบบไม่รัดยางได้รับการพิสูจน์ทางการแพทย์แล้วว่า สามารถช่วยย่นระยะเวลาการรักษาให้สั้นลง มีประสิทธิภาพสูง ไม่ต้องมาพบคุณหมอจัดฟันทุกเดือน เจ็บน้อยลงเนื่องจากแรงต้านทาน และแรงเสียดทานที่เกิดขึ้นจากการจัดฟันลดน้อยลง และสร้างความสะดวกสบายให้กับคนไข้มากขึ้น เพราะการระคายเคืองปากที่ลดลง เรียกได้ว่า ฟันสวยเร็วขึ้น แต่เจ็บน้อยลงนั่นเอง

จัดฟันดามอน มีกี่แบบ
การจัดฟันแบบไม่รัดยาง จะแบ่งออกเป็น 2 แบบ คือ แบบเหล็ก (Metal self-ligating braces) และแบบใส (Ceramic self-ligating braces) โดยจะมีชื่อยี่ห้อเป็น ดามอนคิว (Damon Q) และดามอนเคลียร์ (Damon Clear)

ดามอนคิว (Damon Q)
เครื่องมือจัดฟัน หรือ แบร็คเก็ต เป็นสีโลหะ เมื่อติดเครื่องมือจัดฟันชนิดนี้ เวลายิ้ม พูดคุย หัวเราะ จะเห็นเครื่องมือจัดฟันชัดเจน

ดามอนเคลียร์ (Damon Clear)
เครื่องมือจัดฟันจะมีสีขาวขุ่นเหมือนกับสีฟัน โดยทำมาจากวัสดุประเภทเซรามิก ทำให้เมื่อติดลงบนฟันจะมองเห็นเครื่องมือไม่ชัดเจน ดูกลมกลืนไปกับรอยยิ้มมากกว่า ซึ่งเครื่องมือประเภทนี้ทำงานได้มีประสิทธิภาพเท่ากับแบบโลหะ และจะมีขนาดใหญ่และหนากว่าแบบโลหะเล็กน้อยเพื่อเสริมความแข็งแรงของเครื่องมือ เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการให้มีบุคลิกภาพที่ดีระหว่างจัดฟัน
ขั้นตอนการจัดฟันแบบไม่รัดยาง
-
คุณหมอจัดฟันตรวจประเมินสภาพช่องปาก และ X-rays เพื่อวินิจฉัยการสบฟัน และโครงสร้างใบหน้าและขากรรไกร
-
ถ่ายรูป สแกนฟัน 3D
-
วางแผนการรักษาร่วมกัน
-
คนไข้สามารถนัดเคลียร์ช่องปากได้หลังสรุปแผนการรักษา เพื่อดูแลรักษาสุขภาพฟันและช่องปากให้อยู่ในสภาพที่ดี เตรียมพร้อมก่อนเริ่มติดเครื่องมือจัดฟัน
-
ติดเครื่องมือจัดฟันตามแนวทางแผนการรักษา
-
คนไข้กลับมาตรวจสภาพฟันและการปรับเครื่องมือทุกๆ 4-8 สัปดาห์
-
หลังเสร็จสิ้นการรักษา วางแผนการคงสภาพฟันด้วยรีเทนเนอร์
-
ถอดเครื่องมือจัดฟันและพิมพ์ปากใส่เครื่องมือคงสภาพฟัน (Retainer) เพื่อป้องกันการล้มหรือการเกของฟัน
ข้อแนะนำขณะรับการจัดฟันแบบไม่รัดยาง
-
การดูแลรักษาสุขภาพปากและฟันอย่างถูกวิธีมีความสำคัญเสมอ โดยแปรงฟันหลังอาหารทุกมือ ช่วยป้องกันการเกิดปัญหาในช่องปากต่างๆ เช่น การเกิดฟันผุ โรคเหงือกอักเสบ
-
ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีความแข็ง เหนียว หรือคำใหญ่ เช่น ไก่ทอด หมูกรอบ กระดูก ถั่วแข็งต่างๆ ป๊อปคอร์น ขอบพิซซ่า
-
ไม่ควรเคี้ยวหรือกัดของแข็ง เนื่องจากจะทำให้เครื่องมือจัดฟันหลุดและก่อให้เกิดความล่าช้าในการจัดฟันได้
-
ปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์ มาตามนัดและดึงยางจัดฟันสม่ำเสมอเพื่อให้การรักษาดำเนินไปตามแผนการรักษาที่วางไว้
-
สำหรับผู้ที่มีปัญหาโรคเหงือก การพบทันตแพทย์ด้านการรักษาโรคเหงือกเป็นประจำสม่ำเสมอเป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างมาก เพื่อลดปัญหาฟันโยก เหงือกร่นและอื่นๆ ขณะจัดฟัน
การดูแลรักษาระหว่างจัดฟันดามอน
การดูแลรักษาความสะอาดฟันและช่องปากอย่างถูกวิธี และการพบหมอจัดฟันตามนัดอย่างสม่ำเสมอ รวมถึงการปฏิบัติตามคำแนะนำของหมอจัดฟันเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการจัดฟันอย่างยิ่ง เพื่อช่วยให้การจัดฟันสามารถประสบความสำเร็จอย่างรวดเร็ว
สำหรับผู้ที่มีปัญหา โรคเหงือก การพบทันตแพทย์ผู้ให้การรักษาด้านการรักษาโรคเหงือกตลอดเวลาการจัดฟันเป็นเรื่องที่สมควรอย่างยิ่ง

จัดฟัน Damon ดีกว่าการจัดฟันแบบอื่นอย่างไร
จัดฟัน Damon เป็นการจัดฟันด้วยเครื่องมือที่ออกแบบโดยนำข้อดีของเครื่องมือจัดฟันแบบโลหะ และเครื่องมือจัดฟันแบบเซรามิก มารวมกันโดยได้ออกแบบเครื่องมือที่มี แรงเสียดทานน้อย ทำให้ฟันเคลื่อนที่ได้เร็วขึ้น ช่วยลดระยะเวลาการรักษาทางทันตกรรมจัดฟัน
การจัดฟันดามอน เป็นการจัดฟันที่อยู่ในกลุ่มเครื่องมือ Self ligating brackets เป็นเครื่องมือจัดฟันแบบใหม่ที่ออกแบบมาเพื่อลดแรงเสียดทานของเครื่องมือขณะที่ใช้เคลื่อนฟัน ทำให้การเคลื่อนฟันมีประสิทธิภาพมากขึ้น ประกอบกับประสิทธิภาพของลวดชนิด Hi-tech light-force archwires ที่ช่วยให้ฟันเคลื่อนที่ได้เร็ว เพียงใช้แรงเบาๆ ซึ่งได้มีการพิสูจน์ทางการแพทย์แล้วว่าให้ผลลัพธ์ที่น่าพึงพอใจทั้งกับหมอจัดฟันและคนไข้
-
ผลลัพธ์ที่คาดเดาได้ (predictable results)
-
คนไข้รู้สึกเจ็บน้อยลง
-
ช่วยย่นระยะเวลาการรักษาให้สั้นลง ที่ให้ผลเร็วกว่า
-
ช่วยลดจำนวนครั้งที่ต้องพบคุณหมอจัดฟัน
-
คนไข้รู้สึกสบายมากขึ้น เนื่องจากการระคายเคืองที่ช่องปากลดลง
-
ลดความจำเป็นของการถอนฟัน
-
สามารถใช้ร่วมกับเครื่องมือเสริมชนิดอื่นๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
จัดฟันแบบดามอนเจ็บหรือไม่
เมื่อได้รับการติดเครื่องมือจัดฟัน คนไข้อาจรู้สึกปวดหรือไม ่สะดวกสบายแค่ในช่วง 1-2 สัปดาห์แรก หรือจนกว่าร่างกายจะชินกับเครื่องมือจัดฟันที่สวมใส่ ซึ่งสำหรับอาการปวด สามารถแก้ไขได้ด้วยการรับประทานยาแก้ปวด เช่น Ponstan ได้

คำถามยอดฮิต Q&A
-
ทำไมเครื่องมือจัดฟันดามอนเคลียร์ถึงติดใสแต่ด้านบนคะเพราะเรามักพบการสึกกร่อนของปลายฟันบนเมื่อติดเครื่องจัดฟันแบบเซรามิกกับฟันล่าง เนื่องจากเซรามิกนั้นมีความแข็งแรงมาก จึงทำให้เกิดการสึกของฟันบนได้เร็วขึ้นขณะใช้งาน นอกจากนี้ฟันหน้าล่างยังมีขนาดเล็ก ทำให้ในบางครั้งไม่มีพื้นที่เพียงพอสำหรับการติดเครื่องมือแบบเซรามิกอีกด้วย
-
จัดฟันแบบไม่รัดยางเจ็บหรือไม่เราแยกความเจ็บออกเป็น 2 แบบ แบบแรกคือความเจ็บปวดจากการเสียดสีกับเครื่องมือจัดฟันซึ่งในกรณีจะเจ็บน้อยกว่าแบบปกติ เนื่องจากเครื่องมีขนาดเล็กและมนมากขึ้น ไม่มีเขี้ยวใหญ่ที่ใช้สำหรับเกี่ยวยาง ทำให้สวมใส่ได้สบายกว่า ส่วนความเจ็บปวดอีกแบบคือ ความเจ็บปวดจากการเลื่อนฟันซึ่งมักเกิดขึ้นชัดเจนในคนไข้ที่เพิ่งเริ่มจัดฟัน เนื่องจากฟันมีการเคลื่อนตัวเป็นครั้งแรก คนไข้จะรู้สึกปวดหรือไม่สะดวกสบายในช่วง 1-2 สัปดาห์แรก โดยจะมีอาการมากที่สุดในช่วง 2-3 วันแรกจนกว่าร่างกายจะชินกับเครื่องมือจัดฟันที่ใส่ วิธีการดูแลตนเองสามารถทำได้ดังนี้ กินอาหารอ่อนก่อน (soft diet) แล้วค่อยๆ ปรับอาหารให้เป็นปกติ เมื่ออาการปวดฟันลดลง ทานยาแก้ปวดประเภท paracetamol ได้เมื่อมีอาการ